
©Erazm Ciołek 1978
Ryszard Gieryszewski
Ryszard Gieryszewski, jeden z najwybitniejszych współczesnych twórców zajmujących się grafiką i malarstwem, urodził się 16 października 1936 roku w Warszawie. W latach 1959 – 1964 studiował na Akadami Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowniach profesorów Aleksandra Kobzdeja (malarstwo) i Andrzeja Rudzińskiego (grafika). Dyplom obronił w 1964 roku. Był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Drzeworytników XYLON (Societe Internationale des Graveures sur Bois) w Szwajcarii. W swoim dorobku ma 40 wystaw indywidualnych oraz uczestnictwo w ponad stu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Za prace malarskie i graficzne otrzymał wiele prestiżowych nagród i wyróżnień. Prace Ryszarda Gieryszewskiego znajdują się w muzeach w kraju i za granicą. Zmarł 2 grudnia 2021 roku w Warszawie.
„Od kiedy, zainteresowałem się sztuką, ciągle ugruntowuje swoje przekonanie, że dokonałem właściwego wyboru. Praktykując systematycznie w tej dziedzinie zdobywam nowe doświadczenia to pozwala mi mieć nowe nie ograniczone możliwości indywidualnego działania. Sztuka jest darem, który został przypisany wyłącznie człowiekowi. Wewnętrzna potrzeba ciągłego poszukiwania czegoś nowego we wszystkich dziedzinach swojej działalności. Wierze, że każdy ma przed sobą jakiś cel ,własną niepowtarzalną drogę wiodącą ku odnalezieniu tego, czego nie jest wstanie zdefiniować. Zdaniem Fryderyka Nietzschego sztuka, twórczość wynosi człowieka ponad jego ja. To wiąże się z nadzieją odkrycia nowych wymiarów egzystencji człowieka. Cały ten trud dążenia do celu jest bezinteresownym działaniem , ale wymaga odwagi. Nagrodą bywa poczucie wyboru właściwej drogi.”
Ryszard Gieryszewski z tekstów przygotowanych dla Bożeny Kowalskiej
Wystawy indywidualne
1966 – Salon Debiutów przy UW, Warszawa
1966 – Foyer Teatru Dramatycznego, Warszawa
1967 –Galeria Sztuki Współczesnej (z Grzegorzem Morycińskim), Warszawa
1969 – Dom Artysty Plastyka podziemia, Warszawa
1970 – Galeria „S” Mały Salon Sztuki, Bydgoszcz
1974 – Galleria d’arte Moderna, Padwa, Włochy
1974 – Galleria d’arte Moderna „Paris”, Treviso, Włochy
1974 – Galleria d’arte Asolana, Asolo, Włochy
1974 – Librogalleria gi-elle-bi, Perugia, Włochy
1976 – Stołeczne Biuro Wystaw Artystycznych, Piastów
1976 – VII Galeria Kordegarda, Warszawa
1979 – Biuro Wystaw Artystycznych Zamek Książąt Pomorskich (z Adolfem Ryszką), Szczecin
1979 – Klub Międzynarodowej Prasy i Książki, Świnoujście
1981 – Galeria MDM, Warszawa
1982 – Galeria Sztuki Biura Wystaw Artystycznych, Łódź
1984 – Galeria Biura Wystaw Artystycznych, Jelenia Góra
1985 – Galeria „ON”, Poznań
1986 – Galeria Biura Wystaw Artystycznych, Toruń
1986 – Galeria Sztuki Współczesnej Biura Wystaw Artystycznych, Opole
1987 – Galeria Sztuki Współczesnej „Zapiecek”, Warszawa
1989 – Stołeczne Biuro Wystaw Artystycznych Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa
1989 – Galeria Biura Wystaw Artystycznych „Mały Salon”, Wrocław
1990 – Mała Galeria Grafiki Muzeum Literackiego im. Józefa Czechowicza, Lublin
1993 – Galeria „Rama-Aneks”, Poznań
1993 – Galeria Biura Wystaw Artystycznych, Zamość
1996 – Galeria Vetter MDK nr 2, Lublin
1996 – Muzeum Okręgowe Galeria ’72, Chełm
1997 – Galeria Sztuki Współczesnej Muzeum Okręgowego, Łomża
1998 – Stołeczne Biuro Wystaw Artystycznych Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa
1999 – Galeria Sztuki Współczesnej „Zapiecek”, Warszawa
1999 – Biuro Wystaw Artystycznych Galeria „Piwnice”, Kielce
1999 – Biuro Wystaw Artystycznych Galeria „Zielona”, Busko-Zdrój
2001 – Centrum Kultury i Sztuki Galeria w Hallu, Kalisz
2005 – Galeria. Stefan Szydłowski, Warszawa
2006 – Galeria. Stefan Szydłowski, Warszawa
2006 – Galeria Prezydencka Sztuka Indywidualności Pałac Branickich, Warszawa
2013 – Galeria Delfiny, Warszawa
2018 – Galeria Retroavangarda, Warszawa
2019 – Galeria Sztuki „Wozownia”, Toruń
2024 – Galeria „Lufcik”, Warszawa
Udział w wybranych wystawach międzynarodowych:
1967 – V Biennale Młodych, Paryż; 1967, 1970, 1973 – Intergrafik, Berlin; 1967 – V Biennale Młodych, Paryż; 1970 – „Przeciw wojnie i faszyzmowi”, Warszawa; 1970 – Międzynarodowa Wystawa Książek i Grafik z okazji 100 Rocznicy Urodzin Lenina”, Warszawa; 1972 – Ibizagrafik 72, Ibiza; 1972 – Międzynarodowa Wystawa Sztuki „Człowiek i jego świat”, Montreal ; 1972 – II Biennale Drzeworytu, Bańska Bystrzyca; 1973 – Międzynarodowy Festiwal Artystyczny, Wellington; 1975 – Międzynarodowa Wystawa Sztuki „30 Zwycięskich Lat”, Moskwa, Berlin; 1976, 1977, 1979, 1986, 1997 – Międzynarodowe Triennale Drzeworytu XYLON, Szwajcaria, Niemcy; 1980 – Międzynarodowa Kolekcja dla Dzieci z Lasek, Warszawa; 1981, 1983, 1985 – Międzynarodowe Biennale Małych Form Graficznych, Łódź; 1984 – Międzynarodowe Biennale Grafiki, Bradford ; 1985, 1987, 1991 – Międzynarodowa Wystawa „Petit format de papier”, Couvin; 1989 – VIII Biennale Grafiki, Tallin; 1992 – Association of Hungary Graphic Artists, Ujpest Galeria, Budapeszt; 1992 – Premiere Biennale Europeen de I’Estampe Contemporaire, Luksemburg; 1994, 1997 – Międzynarodowe Triennale „Kolor w grafice”, Toruń; 1995 – The British International Miniature Print Exhibition, Bristol; 1995 – Internasjonal Miniature, Galleri Gmlebyn, Fredrikstad; 1996 – Małe Formy Grafiki, BWA, Łodź; 1997 – Międzynarodowe Triennale Sztuki, majdanek; 1998 – Inter Kontakt ’98 2nd International Triennale of Graphic Art, Praga; 1999 The Lilja Polish Graphic Art Collection, Grafikens Hus, Mariefred; 2000 – VII Biennale 1 International Bienal Gravura Amadora; 2000 – VI Międzynarodowe Triennale Sztuki, Majdanek; 2000 – III Międzynarodowe Triennale „Kolor w grafice”, Toruń; 2000 – Międzynarodowa wystawa Grafiki, Muzeum Sztuki, Macao, 2003 – International Print Biennial in Beijing, Pekin; 2003, 2004, 2005 Dary dla CRP od uczestników XXI, XXII, XXIII Międzynarodowego pleneru artystów posługujących się językiem geometrii, Centrum Rzeźby Polskiej, Galeria Kameralna Muzeum Rzeźby Współczesnej, Orońsko
Prace w zbiorach (wybór):
Amadora, fabrica da Cultura Amadora; Bańska Bystrzyca, Galeria Grafiki; Budapeszt, Muzeum Narodowe; Bulla, Musee Gruerien; Bydgoszcz, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego; Couvin, Museum Petit Format; Chełm, Muzeum Chełmskie; Frankfurt, Museum Junge Kunst; Jelenia Góra, Muzeum Karkonoskie; Kraków, Muzeum Narodowe; Lublin, Muzeum Lubelskie; Lublin, Państwowe Muzeum na Majdanku; Łomża, Muzeum Okręgowe; Łódź, Miejska Galeria Sztuki; Olsztyn, Muzeum Warmii i Mazur; Opole, Galeria Sztuki Współczesnej; Orońsko, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku; Ostromecko, Galeria Filharmonii Pomorskiej; Szczecin, Muzeum Narodowe; Toruń, Galeria Sztuki Wozownia; Warszawa, Muzeum Narodowe; Warszawa, Muzeum Historyczne m.st. Warszawy; Warszawa, Gabinet Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie; Warszawa, Centrum Sztuki Studio im. Stanisława Witkiewicza; Warszawa, Centrum Sztuki Współczesnej; Warszawa, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki; Warszawa, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki; Wiedeń, Graphischen Sammlung Albertina; Wrocław, Muzeum Narodowe; jak również w kolekcjach prywatnych.
Ważniejsze nagrody:
1964 – nagroda za malarstwo „Warszawa w sztuce”, Warszawa; 1968 – nagroda i srebrny medal na II Festiwalu Sztuk Pięknych, Warszawa; 1968 – nagroda, stypendium MKiS, Wystawa Malarstwa Młodych, Rzeszów; 1969 – I nagroda, Malarstwo Młodych. Absolwenci Uczelni Artystycznych z lat 1960–1966, Warszawa; 1970 – nagroda i brązowy medal na III Festiwalu Sztuk Pięknych w Warszawie; 1979 – I nagroda za zestaw prac graficznych, Ogólnopolska Wystawa Malarstwa, Grafiki i Medalierstwa „W obronie pokoju”, Rzeszów ; 1979 – nagroda Festiwal Malarstwa Współczesnego, Szczecin; 1979 – wyróżnienie Ogólnopolski Konkurs Graficzny im. J.Gielniaka, Jelenia Góra; 1983 – II nagroda i srebrny medal, VI ogólnopolski Konkurs Graficzny im. J.Gielniaka, Jelenia Góra; 1983 – II nagroda Wojewody Olsztyńskiego, III Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego, Olsztyn; 1987 – Grand Prix, nagroda Ministra Kultury i Sztuki w IV Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego, Olsztyn; 1988 – nagroda główna I Biennale Małych Form Malarskich, Toruń; 1991– nagroda Gazety Pomorskiej, V Quadriennale Drzeworytu i Linorytu, Olsztyn; 2000 – grand prix, VII Biennale 1 International Bienal Gravura Amadora 2000, Portugal; Od 1977 – główne nagrody, wyróżnienia, w konkursie „Najlepsza grafika roku”, Warszawa; Od 1977 – główne nagrody i wyróżnienia w konkursie „Najlepsza grafika miesiąca” w Warszawie
Bibliografia:
(SAM), Malarswo Ryszarda Gieryszewskiego, Słowo Powszechne 1966 (82); (grt), Z Warszawskich wystaw, Ekspress Wieczorny 1967 (232); J.Witz, Wystawy warszawskie, Życie Warszawy 1967 (242); nie sygn.,, Rysunek, gwasz, akwarela, Życie Warszawy 1969 (104); A. Ekwiński Sztuka i rzeczywistość, Twórczość 1969 (8); (R. cz. J) Twórczość notatnika plastycznego, Pomorzo 1970 (2); (F-d), Malarstwo Gieryszewskiego inauguruje „Galerię S”, Dziennik Wieczorny (Bydgoszcz), 1970 (278); (RW) Ryszard Gieryszewski wystawia w Galeria „S”, Gazeta Pomorska 1970 (282); A.Katula, P.Krakowski, Malarstwo, rzeźba, architektura. Wybrane zagadnienia plastyki współczesnej, Warszawa 1972; Jakimowicz, Współczesna grafika polska, Warszawa, 1975; Al. Wojciechowski, Młode malarstwo polskie 1944 – 1974, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1975; H.Grubert, Spacerkiem po warszawskich wystawach, Ekspress Wieczorny 1976 (162); (B.K.) Struktury Ryszarda Gieryszewskiego, Sztuka 1976 (5/3); I. Jakimowicz Grafika polska po II wojnie światowej (wydawnictwo broszurowe CBWA), Warszawa 1976; I. Jakimowicz, Polnishe Druckgraphik seit 1945, Warszawa 1976; R. Łubowicz, Kronika plastyczna, Odra 1980 (10); M. Gutowski, plastyka: Grafiki Ryszarda Gieryszewskiego, Kultura 1981 (27); i. Jakimowicz, Polska Grafika Współczesna, Warszawa 1983; M. Bacciarelli, Świat i geometria, Fakt Tygodnik społeczno–kulturalny (Bydgoszcz) 1986 (27); K. Zienkiewicz, Trybuna Opolska, 1986 (323); (agp) Konstruktywizm zasupłany, Kurier Polski, 1987 (64); A. Olszewski, Dzieje sztuki polskiej 1890 – 1980 Warszawa 1988; J. P. Brossard (red.) Gravure Polonaise Contemporairs, La Chaux-de-Fonds 1988; D. Wróblewska, Les Arts Graphiques Polonais Contemporains, Warszawa 1989; (za), Z sal wystawowych, Gazeta Robotnicza 1989 (127); R. Łubowicz, Odra, 1989 (10); (T), V Quadriennale Gieryszewski laureatem „Gazety”, Gazeta Olsztyńska 1991 (201); S Rycaj, Wystawy: Galeria „Rama – Aneks” Stary „Rynek Gieryszewski – grafika” Gazeta Wielkopolska 1993 (49); Katalog Zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Tom I Polskie malarstwo współczesne, Bydgoszcz 1995; galeria Sycyny: Ryszard Gieryszewski, Sycyna – dwutygodnik kulturalny 1996 (7) 10 – 11; E. Wojnowska, Dotykanie bieli, o twórczości Ryszarda Gieryszewskiego „Na przykład Kultura i ekologia” – miesięcznik 1996 30 – 31; SZYM, Linie Gieryszewskiego, Gazeta w Lublinie – dodatek do Gazety Wyborczej 1996 (174); Polska grafika lat dziewięćdziesiątych, Bielsko-Biała 1996 (T. Grylewicz, Współczesność grafiki); (MK) Klasyka abstrakcji, Gazeta Współczesna 1997; I. Jakimowicz, Pięć wieków grafiki polskiej, MN warszawa 1997; (gab), Na linii życia, Kontakty 1997 (13); R. Noyce, Contemporary Graphic Art In Poland, Londyn 1998; Inter – Kontakt Grafik 98 2nd International Trennial of Graphic Art., Praga (katalog); J. Daniel, W „Piwnicach” przy Leśnej, Słowo Ludu 1999 (137); (imi), Słowo Ludu 1999 (172); L. G., Fantazyjna Faktura, Życie Warszawy 1999 (250); M. Hermansdorfer (red. naukowa) Sztuka Polski XX wieku. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Wrocław 2000; W. Skulicz (koncepcja, wstęp), Grafika polska Laureaci wystaw międzynarodowych 1950 – 2000, Kraków 2003; Polska Sztuka współczesna Warszawa w Wilnie, 2004 (kat.).